«Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στην διαχείριση και προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ»
Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η 2η θεματική ενότητα (1/7/2020) με τίτλο «Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στην διαχείριση και προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ» στο πλαίσιο του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου με τίτλο «Η Διαχείριση των εξωτερικών Συνόρων της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο», το οποίο διοργανώνεται από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αριστείας Jean Monnet.
Συντονιστής του δεύτερου σεμιναρίου ήταν ο Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Επιστημονικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Αριστείας Jean Monnet, Ιωάννης Στριμπής. Ως εισηγητές συμμετείχαν ο κ. Γρηγόριος Αποστόλου, Επικεφαλής του Γραφείου Διασύνδεσης του FRONTEX στην Ελλάδα, ο κ. Γεώργιος Χριστιανός, Αντιπλοίαρχος ΛΣ και Επικεφαλής της Υπηρεσίας Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιχείρησης του ΛΣ-ΕΛΛ.ΑΚΤ και η κ. Ερασμία Ρουμανά, στέλεχος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Τον λόγο έλαβε ο πρώτος εισηγητής του σεμιναρίου, κ. Γρηγόριος Αποστόλου, ο οποίος εστίασε στο ρόλο που καλείται να επιτελέσει ο Οργανισμός ως προς το συντονισμό των επιχειρήσεων στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης. Κατά την ομιλία του, ο κ. Αποστόλου οριοθέτησε τη δικαιοδοσία του Frontex από αυτή των εθνικών αρχών και έκανε λόγο για τις βασικές αρχές λειτουργίας του οργανισμού. Στη συνέχεια, ανέλυσε τα σημεία του νέου κανονισμού EU 2019/1896, όπως είναι η σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και η δυνατότητα συνεργασίας του Frontex με τρίτες χώρες, ενώ παράλληλα έκανε εκτενή αναφορά στις ενισχυμένες αρμοδιότητες που έχει αναλάβει. Στο τέλος της ομιλίας του ο κ. Αποστόλου επικεντρώθηκε στην επιχείρηση «Ποσειδών», μέσω της οποίας παρέχεται τεχνική υποστήριξη στην Ελλάδα για την ενίσχυση της προστασίας των συνόρων της και στο ρόλο του Γραφείου Διασύνδεσης του Frontex στην Ελλάδα.
Ο δεύτερος ομιλητής του σεμιναρίου, κ. Γεώργιος Χριστιανός, παρουσίασε την αρμοδιότητα του Λιμενικού Σώματος (ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ.) στο πλαίσιο της υπηρεσίας της θαλάσσιας επιτήρησης, έρευνας και διάσωσης, επισημαίνοντας την δυσκολία διεξαγωγής αστυνομικών επιχειρήσεων στο ελληνικό θαλάσσιο περιβάλλον λόγω της γεωγραφικής και μορφολογικής του θέσης. Στη συνέχεια ο Αντιπλοίαρχος έκανε μια σύντομη επισκόπηση του μεταναστευτικού φαινομένου την τελευταία τριετία, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα γεγονότα του Μαρτίου 2020, όποτε οι μεταναστευτικές πιέσεις από την Τουρκία και η διασπορά του COVID-19 αποτέλεσαν τροχοπέδη για τη δράση του ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ. Ο κ. Χριστιανός έκανε αναφορά στις αιτίες μετανάστευσης και το προφίλ των μεταναστών-προσφύγων, ενώ ανέδειξε την προβληματική των οργανωμένων δικτύων διακίνησης, τις τακτικές που ακολουθούν οι διακινητές, καθώς και τους κινδύνους που παρουσιάζονται για τη ναυσιπλοΐα. Τέλος, αναλύθηκε εις βάθος η επιχείρηση «Ποσειδών» ως μέσο θαλάσσιας επιτήρησης και παρουσιάστηκαν οι προκλήσεις που ανακύπτουν, ενώ τονίστηκε ότι η διαχείριση του μεταναστευτικού- προσφυγικού ζητήματος αποτελεί πρόκληση, όχι μόνο για τις εθνικές αρχές αλλά για ολόκληρη την ΕΕ.
Το σεμινάριο ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της κ. Ρουμανά. Η ομιλήτρια επικεντρώθηκε στο ρόλο που καλείται να επιτελέσει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η οποία εκκίνησε την πορεία της με την εποπτεία τήρησης της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 σχετικά με το καθεστώς τον προσφύγων και στην συνεργασία με τις ελληνικές αρχές και την FRONTEX κατά την επιτέλεση της αποστολής της Ύπατης Αρμοστείας. Εν συνεχεία, παρουσίασε μια σειρά από στατιστικά στοιχεία του έτους 2019, συμπεριλαμβανομένων των χωρών από τις οποίες προέρχονται οι μεγαλύτερες μεταναστευτικές-προσφυγικές ροές, των παιδιών που μετακινήθηκαν με τη βία και των μεταναστών και προσφύγων που φιλοξενήθηκαν σε αναπτυσσόμενες χώρες. Η κ. Ρουμανά προέβη, έπειτα, σε μια σαφή οριοθέτηση της έννοιας του πρόσφυγα και του οικονομικού μετανάστη, ενώ ανέπτυξε τα βασικά σημεία της Σύμβασης της Γενεύης 1951 για το καθεστώς των προσφύγων. Τέλος, ολοκλήρωσε το λόγο της με την εκτενή αναφορά στο νομικό πλαίσιο που ορίζει τις διαδικασίες διαχείρισης των ατόμων που διέρχονται παράτυπα διεθνή σύνορα.
Ακολούθησε γόνιμη συζήτηση κατά την διάρκεια της οποίας, οι παρευρισκόμενοι είχαν τη δυνατότητα να μοιραστούν την επαγγελματική τους πείρα και να αναπτύξουν τους προβληματισμούς τους.
