«Εξωτερικά σύνορα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο: Γενική επισκόπηση» 4/2/2019
Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού σεμιναρίου :« Η διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο», διεξήχθη στις 4 Φεβρουαρίου του 2019 η 1η θεματική ενότητα με τίτλο «Εξωτερικά σύνορα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο: Γενική επισκόπηση».
Η συζήτηση εκκίνησε με τον προβληματισμό που έθεσε ο καθηγητής–συντονιστής της εκδήλωσης καθηγ. Γιάννης Βαληνάκης, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου Αριστείας Jean Monnet του Πανεπιστημίου Αθηνών αναφορικά με την ταύτιση των εθνικών συνόρων της Ελλάδας με τα ευρωπαϊκά σύνορα.
Στη συνέχεια ο επίκ. καθηγητής Στριμπής ανέλυσε τις έννοιες της εδαφικής κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του απαραβιάστου των συνόρων. Σημειώθηκε ο ορισμός, η σημασία και οι τύποι των συνόρων, με παραδείγματα από την Ελληνική μεθόριο. Ο πρώτος ομιλητής, τέλος, αναφέρθηκε στην οριοθέτηση, σήμανση και διαχείριση των χερσαίων συνόρων της Ελλάδας, με έμφαση στα ελληνοτουρκικά χερσαία σύνορα, καθώς και στην δημιουργία και διευθέτηση συνοριακών επεισοδίων.
Η καθηγήτρια Χ. Δίπλα αναφέρθηκε, στην συνέχεια, στα θαλάσσια σύνορα, με αφετηρία την πολυζωνική προσέγγιση του δικαίου της θάλασσας. Παρουσιάσθηκαν οι θαλάσσιες ζώνες που προβλέπονται κατά το διεθνές δίκαιο και αυτές τις οποίες έχει ήδη η Ελλάδα ή που δικαιούται να κηρύξει σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Επεσήμανε τις δυσκολίες που αναφύονται λόγω της γεωγραφικής στενότητας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Επιπλέον, εξέτασε την περίπτωση της υφαλοκρηπίδας των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και τις τουρκικές προκλήσεις. Εν κατακλείδι, σημείωσε τις προοπτικές θαλασσίας οριοθέτησης της Ελλάδας με τρίτες χώρες όπως η Λιβύη, η Αίγυπτος και η Αλβανία αναφερόμενη στο σημαίνοντα ρόλο που παίζουν τα ελληνοτουρκικά στις υποθέσεις αυτές.
Ο ομοτ.καθηγητής Άγγ. Γιόκαρης αναφέρθηκε στις διμερείς ελληνοτουρκικές διαφορές σχετικά με τις παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου και τις παραβάσεις του FIR. Υπογράμμισε την αποδοχή της Τουρκίας στην κήρυξη του εθνικού εναερίου χώρου και στην χάραξη των ορίων του FIR Αθηνών στο πλαίσιο του ICAO, καθώς και την επιρροή της τουρκικής αποδοχής και στην οριοθέτηση της αιγιαλίτιδας ζώνης μεταξύ των δύο χωρών. Τόνισε την αναθεωρητική στάση που επιδεικνύει η τουρκική πλευρά, που εκδηλώνεται με τάση για απομάκρυνση από τη νομική λύση και έμφαση στην πολιτική ισχύος.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Υφαντής εστίασε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις κατά κύριο λόγο έπειτα από την άνοδο του AKP στην εξουσία. Αναφέρθηκε στον προϊόντα εθνικισμό της Τουρκίας ως προσπάθεια του Ερντογάν να ενισχυθεί στο εσωτερικό και εξέτασε τις προοπτικές για την πρόοδο στην διευθέτηση των ζητημάτων παραβιάσεων των συνόρων και συνοριακών διεκδικήσεων της Τουρκίας, οι οποίες δεν φαίνονται στην παρούσα φάση πολύ ευοίωνες.
