
«Η προσφυγική κρίση του 2015 και η ευρωπαϊκή διαχείρισή της» 5/11/2018
Πραγματοποιήθηκε η 2η θεματική ενότητα«Η προσφυγική κρίση του 2015 και η ευρωπαϊκή διαχείρισή της», στο πλαίσιο του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου «Η Ευρωπαϊκή Διαχείριση του Μεταναστευτικού στην Ανατολική Μεσόγειο: Η Ε.Ε., η Τουρκία και η Ελλάδα». Συντονιστής ήταν ο καθηγητής Γιάννης Βαληνάκης και εισηγητές ο Δρ. Στέφανος Βαλλιανάτος από το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, ο Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, ο Ιωάννης Καραγεωργόπουλος, Αντιναύαρχος Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ. και επίτιμος Διευθυντής Κλάδου Ασφαλείας και Αστυνόμευσης, η Δρ. Αγγελική Διευθύντρια Τμήματος Διαχείρισης Προγραμμάτων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και ο ιατρός Απόστολος Βεΐζης, Υπεύθυνος Προγραμμάτων της οργάνωσης «Γιατροί Χωρίς Σύνορα». Το Σεμινάριο φιλοξενήθηκε στο χώρο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO) στην οδό Πολυγνώτου 2 και Διοσκούρων στην Πλάκα.
Ο κ. Βαλλιανάτος αναφέρθηκε στην προέλευση των μεταναστευτικών ρευμάτων της περιόδου, θίγοντας ιδιαιτέρως τις περιπτώσεις της Συρίας, του Ιράκ, του Αφγανιστάν, της Νιγηρίας και του Πακιστάν. Έγινε ιδιαίτερη μνεία στην κατάσταση της Συρίας με τους 250,000 νεκρούς, τον συνεχιζόμενο σπαραγμό και τον ISIS, με την επιδίωξή του για θεμελίωση εδαφικού κατεστημένου. Για το συγκεκριμένο κράτος ανεδείχθησαν οι επιπτώσεις της ανυπαρξίας και αδυναμίας συγκρότησης κοινωνίας πολιτών. Το Αφγανιστάν παρουσιάστηκε ως παράδειγμα αποτυχίας της αμερικανικής πολιτικής, μαζί με την καταπολέμηση του καθεστώτος των Taliban, που συνεχίζεται. Η κατάσταση στο Ιράκ με το αραβικό και κουρδικό στοιχείο, να δεσπόζει, αναλύθηκε σε συνδυασμό με τη θρησκευτική παράμετρο σιιτών και σουνιτών και τον παραγκωνισμό των δεύτερων. Ο εισηγητής εξέθεσε τα σχετιζόμενα με την Αραβική Άνοιξη, τόσο στις χώρες του Μαγρέμπ όσο και στις απόπειρες επιβολής της στα άλλα κράτη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα κάποιας προόδου στην Τυνησία και την Αίγυπτο και την πλήρη διαφοροποίηση αλλού.
Ακολούθησε ο κ. Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, ο οποίος ανέπτυξε το διαχειριστικό σκέλος του προσφυγικού ζητήματος από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρουσιάστηκαν οι σημαντικές διαφορές της εξεταζόμενης κρίσης του 2015, συγκριτικώς με άλλες, όπως αυτής των ροών της δεκαετίας του 1990. Έγινε ιδιαίτερη μνεία στους τρόπους με τους οποίους δεξιώθηκαν το προσφυγικό ζήτημα, επικρατούντες πολιτικοί σχηματισμοί.
Αναφέρθηκαν ως ενδεικτικά παραδείγματα αυτά της Ουγγαρίας, της Αυστρίας και της Σουηδίας. Ο εισηγητής απέδειξε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τις υποδομές που διέθετε ή δημιούργησε, ήταν εν τέλει ανέτοιμη από πολιτικής απόψεως, να αντιμετωπίσει την όλη κρίση.
Ο κος Ιωάννης Καραγεωργόπουλος Αντιναύαρχος Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ.. και επίτιμος Διευθυντής Κλάδου Ασφαλείας και Αστυνόμευσης συνέχισε, με την ιδιότητα του υπεύθυνου σε εκτελεστικό επίπεδο των επιχειρήσεων διάσωσης και φύλαξης, κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Τόνισε, ότι η Ελλάδα με ένα θαλάσσιο μέτωπο 2,000 km και με τόπους δυνητικών αποβιβάσεων 25 διαφορετικά νησιά του Αιγαίου, είναι διαμετακομιστικός χώρος και όχι τελικός προορισμός. Παρουσίασε τα επίσημα στοιχεία της ποσοστιαίας κατανομής ανά εθνικότητα των αποβιβασθέντων προσφύγων και τη ραγδαία αύξηση των ροών από τον 2015 και εντεύθεν, συγκριτικώς με τα δέκα προηγούμενα έτη. Πραγματοποιήθηκε προβολή αποκαλυπτικού φωτογραφικού υλικού, σχετικού με το δίκτυο των διακινητών από τις μικρασιατικές ακτές και της ανοχής των αρχών προς αυτούς. Το Λ.Σ. διαχειρίστηκε 2,931 περιστατικά με 103,000 διασωθέντες και ένα ποσοστό απωλειών 0.26%, που επί συνόλου αποτελεί άθλο.
Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός εκπροσωπήθηκε από την Δρ. Αγγελική Φανάκη Διευθύντρια του τμήματος διαχείρισης προγραμμάτων, η οποία ξεκίνησε με την προβολή ενός video, με αντιπροσωπευτικά στιγμιότυπα της δράσης στο πεδίο. Παρουσιάστηκαν περιπτώσεις κοινών επιχειρησιακών έργων του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου, ως επίσης και της παρουσίας σε διάφορες δομές όπως αυτή της Ειδομένης. Έγινε εκτενής αναφορά στο ζήτημα της κανονικής χρηματοδότησης του οργανισμού και της άντλησης επιπλέον κεφαλαίων από την έδρα στην Ελβετία. Η εισηγήτρια συμπλήρωσε την ομιλία της με την επίδραση και τη μεγάλη συνεισφορά των εθελοντών στην παροχή βοήθειας προς τους επωφελουμένους.
Την ημερίδα ολοκλήρωσε ο ιατρός κ. Απόστολος Βεΐζης, Υπεύθυνος Προγραμμάτων της οργάνωσης «Γιατροί Χωρίς Σύνορα». Δόθηκε με έμφαση προς το ακροατήριο η πληροφορία, ότι η οργάνωση έχει διττό ρόλο: τις ιατρικές πράξεις και τη μαρτυρία. Η μαρτυρία αφορά στην αναπαραγωγή με ακρίβεια και σαφήνεια της πραγματικής κατάστασης που επικρατεί, τόσο στις όποιες δομές όσο και στους άλλους χώρους που τα κλιμάκια επιχειρούν. Προβλήθηκε σειρά φωτογραφιών, με την κατάσταση εντός των καταυλισμών, των χώρων εστίασης και διαμονής των προσφύγων και κυρίως της διαβίωσης των ανηλίκων.